Studie Hornig: verschillende fasen van ME

R

ecente resultaten van een onderzoek van de Columbia University Mailman School of Public Health lijken erop te wijzen dat de ziekte myalgische encefalomyelitis (ME) verschillende fasen kent.
In de eerste jaren van de ziekte kan een groot aantal verhoogde immunologische waarden worden gemeten. Daarna zijn veel van dezelfde waarden juist lager dan normaal. Zonder de groep op te splitsen zou daarom weinig zijn opgevallen.

Volgens de onderzoekers ligt het omslagpunt ongeveer bij drie jaar ziekte.

Omvang studie

Onderzoek waarbij onderscheid wordt gemaakt naar de duur dat ME-patiënten ziek zijn is schaars, omdat wegens gebrek aan financiering meestal alleen kleine studies worden verricht. Deze studie werd echter gesteund door een particulier fonds. Zo’n 300 patiënten uit alle delen van de VS, en nog iets meer controles zijn onderzocht.
Aan het onderzoek is meegewerkt door diverse gerenommeerde onderzoekers en onderzoeksinstituten.

Immunologische afwijkingen eerste fase ME

Er zijn maar liefst 51 immunologische biomarkers in het bloed gemeten, waarvan er vele verhoogd bleken.

Dit zijn harde aanwijzingen dat het immuunsysteem bezig is met het bestrijden van virussen. Met name het verband met interferon gamma (IFN-y) was buitengewoon sterk, wat duidt op activiteit tegen een infectie met bijvoorbeeld het Epstein Barr Virus.

Selectiecriteria niet optimaal

Omdat de patiënten deels volgens de Fukuda-criteria voor CVS, en deels volgens de Canadese criteria voor ME/CVS waren geselecteerd, heeft naar schatting ruim de helft van deze groep daadwerkelijk ME. Bij een strengere selectie zouden de uitkomsten waarschijnlijk geprononceerder zijn, maar wellicht ook op punten kunnen verschillen. Tevens zou het omslagpunt dan mogelijk eerder liggen.

Conclusies

In tegenstelling tot berichten in de media is dit uiteraard niet het eerste onderzoek dat ‘bewijst dat ME een lichamelijke ziekte is’. Afwijkingen bij ME, ook van het immuunsysteem, zijn al heel lang bekend. De betekenis van dit onderzoek is vooral dat:

• onderzoekers leren dat een onderscheid in ziektefasen tot meer inzicht kan leiden in het ziekteproces;
• het belang van een vroege diagnose wordt benadrukt.

Niet alsnog CGT/GET

Dat de overactiviteit van het immuunsysteem na de eerste fase lijkt te stoppen betekent niet, zoals in sommige kringen wordt gesuggereerd, dat ME-patiënten na die tijd eigenlijk lichamelijk in orde zijn en dus alsnog een gedragstherapie als CGT/GET in aanmerking komt.
De schade aan het centrale zenuwstelsel is er nog steeds, evenals laaggradige ontstekingen, en stoornissen in de stofwisseling die ME-patiënten verhinderen om voldoende energie te produceren.

Uit de studie volgt overigens evenmin dat de activiteit van het immuunsysteem in de eerste jaren vanzelfsprekend moet worden tegengegaan. Daarvoor is meer wetenschappelijk onderzoek nodig. Het immuunsysteem is immers niet voor niets actief: het is bezig om virussen te bestrijden.

• Hornig, Montoya, Klimas, Levine, Felsenstein, Bateman, Peterson, Gottschalk, Schultz, Che, Eddy, Komaroff, Lipkin (2015), “Distinct plasma immune signatures in ME/CFS are present early in the course of illness“, Science Advances, 27 februari
• Johnson (2015), “The Clock Was (Is) Ticking: Major Study Suggests ME/CFS is Hit and Run Disorder“, Health Rising, 27 februari